Το ζεϊμπέκικο της εκδίκησης

Το ζεϊμπέκικο της εκδίκησης

«Το ζεϊμπέκικο της εκδίκησης» των Γιάννη Μελέσιου-Μαρίας Στυλιανού (βιβλιοεκδόσεις Αναζητήσεις, 2020).

Κρήτη. Κατοχή 41-44. Η μπότα του κατακτητή ποδοπατά το έδαφος του ηρωϊκού νησιού, το μίσος θεριεύει στα μάτια των πρώτων ηρώων κι ο θάνατος καραδοκεί σε κάθε γωνιά, σε κάθε λαγούμι. Θεός ή Θάνατος? Τι σημασία έχει? Όπου περνά ο πόλεμος βάφει με αίμα. Θάνατος και οι διάλογοι δύο φίλων που αφηγούνται ιστορίες από εκείνη την εποχή. Έρωτας στην κατοχή? Κι αυτός γιατί ο έρωτας όπως και το πάθος καραδοκούν παντού και πάντα σαν αρχέγονη ευλογία, πιεστικά και αναπόδραστα φωλιάζουν κρυμμένα μέχρι να έρθει η ώρα της έκρηξής τους…

«Για μια στιγμή ένιωσα ενα δυνατό τσίγκλημα στην καρδιά. Σταγόνες ο ιδρώτας έσταζε αχνιστός από τα ροδομάγουλα και το πιγούνι της, σχηματίζοντας ιδρωσυρμή που χυνόταν στ’ αυλακοβύζι της»

Και γύρω απ΄όλα η θάλασσα γυναίκα κι αυτή, η γαλήνη κι η τρικυμία της:

«Μέσα στο μούχρωμα του πρωινού η γη της Κρήτης φαινόταν να κοιμάται σκεπασμένη με της θάλασσας την άχνα. Αφουγκραζόμουν του ύπνου της τον γλυκό ανασαμό κι δάκρυζα. Και πέρα μακριά ξεκόρμιζε περήφανα ο Ψηλορείτης με τα πόδια χωμένα στο νεφικό της πρωινής άχνης, θεριό τετρακέφαλο.»

Το βιβλίο μοιάζει να ημερεύει στην αγάπη δύο νέων στα νερά και στα μέρη της Αλεξάνδρειας. Οχι όμως για πολύ. Ακόμα και ανάμεσα στους καλύτερους φιλους μπορεί να έρθει το μοιραίο. Μια άτυχη στιγμή? Οπως και να χει για την κρητική ψυχη το αίμα ξεπλένεται με αίμα. Οπως ο πόλεμος. Ποιός αποδίδει το δίκαιο? Δίλημμα αναπάντητο. Είναι πάντως η δύναμη της εκδικησης που σε τυλίγει στον ιστό της, σε χορεύει ένα ζειμπέκικο και εκτελείς το χρέος σου, χωρίς άλλη σκέψη.

«Το ζειμπέκικο της εκδίκησης» είναι μυθιστόρημα που αποδίδει μια αληθινή ιστορία και διαδραματίζεται κυρίως στην Κρήτη. Δοσμένο με την χαρακτηριστική κρητική ντοπιολαλιά διανθισμένη με περίτεχνες αλλά και δύσκολες λέξεις, με σκληρό λόγο αφηγηματικό και ποιητικές προεκτάσεις, αποτελεί ένα λογοτέχνημα, πρωτότυπης γραφής, που είναι βέβαιο ότι οι αναγνώστες θα το λατρέψουν με την αλήθεια του, τις λέξεις του, την κρητική λεβεντιά του αλλά και τις ρομαντικές αποδράσεις του.

Bασίλης Πουλημενάκος

 

Παγωμένο Νερό

Παγωμένο Νερό

Το «Παγωμένο Νερό» της Έλενας Χουσνή (εκδόσεις Κύφαντα, 2020).

Πόσες αλήθειες κρυμμένες σε ένα βιβλίο. Η σκέψη μου στην αρχή πήγε αθέλητα ταξίδι στα εφηβικά μου χρόνια και μάλιστα στα πρώτα. «Θα είναι εκεί και το άλλο σου μισό» μου έλεγαν κι εγώ κοντοστεκόμουν να καταλάβω ποιο είναι το έρμο άλλο μου μισό και δεν το ξέρω, έστω το άλλο μου ολόκληρο.

Για την γραφίδα αυτή όμως δεν υπάρχουν παρανοήσεις, υπάρχουν απορίες και ερωτήματα. Δεν υπάρχουν τεμαχισμένα μισά αλλά ακέραια ολόκληρα που διεκδικούν και που πονάνε. Ισχύει απαρέγκλιτα το ένα συν ένα ίσον δύο. Καθαρά και ξάστερα, διαυγέστατα σαν το νερό. Κι αυτό ανάμεσα στην κοριτσίστικη περιέργεια και στη γυναικεία αποφασιστικότητα.

«Ποιός θα με ήθελε μισή; Και ολόκληρη ακόμα θα ήταν ένα θέμα, πως να κάνω αυτήν την ολότητα αξιαγάπητη, και αν θέλω να ξοδέψω μια ζωή για να το πετύχω. Αλλά μισή;»

Αμφισβητεί αλλά δεν απορρίπτει συλλήβδην. Έχει ροή χωρίς να ακολουθεί συγκεκριμένα χρονικά μονοπάτια, πηγαίνει, φεύγει, επιστρέφει, ακολουθεί, δείχνει δρόμους. Ταράζει νερά και μοιάζει στην πρώτη γεύση με ένα λόγο φευγάτο και κάπου αναρχικό. Όχι όμως, η γραφίδα ανθολογεί τη ζωή, απαυγάζει τις ομορφιές της, ακόμα και τις πιο αρχέγονες, απελευθερώνει σκέψεις, ανασύρει πόθους, εκρήγνυται, ηρεμεί, κατασταλάζει και τελικά πείθει, ίσως γιατί αυτό το τελευταίο χρειάζεται.

Γέρνει ο αναγνώστης συγκαταβατικά το κεφάλι και την παρακολουθεί-ακολουθεί στην σταδιακή απαλλαγή από τα ταμπού και τις δοξασίες της κοινωνίας, στα απόλυτα «ναι» από τα τόσο ποθητά «μη» της ζωής, σε μια ανάγκη να μην σκέφτεται τα μετέπειτα αλλά μόνο εκείνα. Λυρικότατη, περιγραφότατη, αναλυτικότατη, δοτικότατη, ασυγκράτητη, δεν σου αφήνει περιθώρια να σκεφτείς «δεν είναι αυτό που νομίζετε» γιατί είναι αυτό ακριβώς. Αντιστέκεται στο θάμπος, το ονειρώδες του ρομαντισμού που πιστεύει ανόητα ότι κάτι υπάρχει κάπου και «για πάντα». Στην πορεία το βιβλίο συγκλονίζει και κορυφώνει όπως ένα ερωτικό ντελίριο χωρίς σταματημό, όπως το άσβηστο μίσος, όπως ο θάνατος που δεν έχει βρει δικιωμό.

«Η πιο σαρκοβόρα στιγμή του έρωτα είναι αυτή η στιγμή, η στιγμή των σιαμαίων, όταν καταθλιπτικά κολλούν οι ζωές και παραδίδονται αμαχητί. Τότε είναι νεκρός ο άλλος. Γι αυτό είναι ο καλύτερος εραστής, αυτός ο νεκρός εραστής του πρώτου καιρού που βυθίζεται στην άβυσσό σου…»

Απενοχοποιεί, δικάζει και καταδικάζει η αλήθεια αυτή, γιατί βρίσκεται διαρκώς μεταξύ σφύρας και άκμονος, ακροβατώντας ανάμεσα στη ζωή και στο θάνατο, ανάμεσα στο δίκιο και στο «δίκαιο» των άλλων. Αυτό που κάνει είναι να ανατρέπει τις συμβατικές λογικές και να επανατοποθετεί πεθυμιές και πράξεις εκεί που θα έπρεπε να βρίσκονται. Αντιδρά στο ατέλειωτο, στο ανεκπλήρωτο, στο ανολοκλήρωτο, στο μισό.

Όχι τη λέξη βία δεν την αναφέρει καθόλου ούτε με παράγωγό της, ούτε σαν ρήμα, την καταλαβαίνεις ανάμεσα από τις γραμμές, μέσα από τον πόνο και την τρέλα που δημιουργεί. Δεν την αναφέρει ίσως για να μη δώσει αξία περισσότερη στον θύτη, στο ότι επιχείρησε να νικήσει έτσι, να επιβληθεί. Αντίθετα θα δεις τη λέξη μίσος πολλές φορές και στο τέλος θα νιώσεις το παγωμένο νερό να ρέει σταθερό μέσα από τις λέξεις στο σώμα και στο αίμα σου, σαν γιατρικό και σαν δηλητήριο.

Αν δεν ήταν μυθιστόρημα το «Παγωμένο Νερό», όπως είναι δοσμένο σε πρώτο πρόσωπο, θα ήταν ψυχογράφημα. Είναι όμως μυθιστόρημα γεμάτο από αλήθειες, από ιστορίες της καθημερινότητας που άλλες κρύβονται και άλλες σκοτώνουν. Αφιερωμένο σε όλες τις γυναίκες.

«-Άργησα.-Τι θα μπορούσες να κάνεις; -Να σταματήσω το παγωμένο νερό.-Ήσουν πληγωμένη.-Ήμουν ανόητη. Μπορούσα… Αν τότε.. Αν νωρίς…-Δεν έφταιγες-Έφταιξα.-Έφταιξες, ναι.-Επιτέλους το λες, χρόνια το περίμενα….Συγνώμη…-Να ζωγραφίζεις.-Να μιλάς»..

Βασίλης Πουλημενάκος

 

The Fairy of Mani

H «Νεράιδα της Μάνης» έχει απελευθερωθεί στους ουρανούς του διαδικτύου και στα Αγγλικά, στις εκδόσεις Σαΐτα (Αύγουστος 2014) με τον τίτλο «The Fairy of Mani» και τη μετάφραση της Τάνυας Κρητικού. Μπορείτε να διαβάσετε ή να κατεβάσετε δωρεάν το e-book εδώ

Title: The Fairy of Mani

Author: Vasilis Poulimenakos

ISBΝ: 978-618-5040-87-1

Contributors

Cover Page Design: Stefania Veldemiry
Translation from Greek: Tanya Kritikou
Editing: Tina Moschovi
Page layout: Iraklis Lampadariou

Description

The Fairy of Mani lives in the caves of Inner Mani and Oitylo but her favourite beach is Porto Cayo, located in the southern neighbourhood of Cape Tainaron. From centuries, the summers you will find her hang about there.

Sometimes she stands nailed on the tall rocks, at others she basks in Armenopetra, scanning the ships which sail timidly around Cape Maleas, and sending fortunate words and smiles. Most of the times, though, she is lost into the blue waters, transforms into mermaid, finds home in the sea bottom and saunters on the earth at nights…

This book has been flying on the Internet since August 2014.

 

 

 

e-Εφαρμογές για smartphones και tablets για τα τρία e-books

Oι εφαρμογές του Αντώνη Πανώρη Αutomon για Android επιτρέπουν να κατεβάσετε στο tablet και στο smartphone e-books μικρά ή μεγάλα και να τα διαβάσετε ή να τα ξαναδιαβάσετε οπουδήποτε είσαστε κάτω από ομπρέλες, σε ξαπλώστρες, σε αμμουδερές παραλίες και μη.. .

Εχουν ανέβει από τον Αντώνη Πανώρη και τα τρία βιβλία που έχω κυκλοφορήσει με τις Eκδόσεις Σαΐτα  σε καλαίσθητα και ευχάριστα στην ανάγνωση applications .

«Η Νεράιδα της Μάνης» είναι μια ιστορία που αγαπήθηκε και ταιριάζει με το καλοκαίρι. Απλά κάνετε download -δωρεάν βέβαια- και οδηγείται το βιβλίο σαν εφαρμογή στο tablet και στο smartphone σας και σας κάνει παρέα.

Η Νεράιδα της Μάνης ζει στις σπηλιές της Μέσα Μάνης και του Οιτύλου αλλά η αγαπημένη της παραλία είναι στο Πόρτο Κάγιο, στη νοτιότερη γειτονιά του Ταινάρου. Εδώ και αιώνες, τα καλοκαίρια, θα τη βρεις εκεί να τριγυρίζει.   Άλλες φορές, στέκεται καρφωμένη στα βράχια ψηλά κι άλλες, λιάζεται στην Αρμενόπετρα, αγναντεύοντας τα πλοία που καβατζάρουν δειλά τον Κάβο Μαλέα, στέλνοντας καλότυχες λέξεις και χαμόγελα. Τις πιο πολλές όμως, χάνεται στα γαλάζια νερά, μεταμορφώνεται σε γοργόνα, βρίσκει σπίτι στον βυθό και σουλατσάρει στη στεριά τα βράδια…

«Η σύγκρια» είναι μια ακόμα μανιάτικη ιστορία που έχει γίνει application Automon Android. Είναι ένα αφήγημα γραμμένο σαν παραμύθι για μεγάλους κατάλληλο και για τις εφηβικές ηλικίες.

Καταγράφει τη σκληρή σκέψη της Μάνης της εποχής του 1870 αλλά και παρατηρεί με τα μάτια της εποχής μας το έθιμο της σύγκριας, που ήταν εθιμικό δίκαιο στην παλιά Μάνη. Η ανάγκη, ο κλήρος και το χρέος, ξεπερνούσε τις όποιες οικογενειακές και θρησκευτικές αντιρρήσεις.

Πιο μεγάλο σαν e-book, ένα μικρό μυθιστόρημα είναι η «Δαντέλα από τον Λίγηρα» ιδανικό για πειρατικές ή ανατολίτικες σκέψεις

Αξίζει να διαβάσετε και τα τρία e-books γιατί όπως καταλήγει και το τρίτο.«…στην αγάπη τίποτα δεν απαιτείται. Και τίποτα δεν χαρίζεται. Πολλές φορές το τίμημα της αγάπης είναι βαρύ σαν αλγέρικο σπαθί κι ακριβό όσο μια δαντέλα από τον Λίγηρα…»

 

«Στους δρόμους του Καΐρου-Περίπατος με τον Ναγκίμπ Μαχφούζ», της Πέρσας Κουμούτση

«.. Η δική μας σχέση μοιάζει με εκείνη των εραστών που άγγιξαν το υπέρτατο σημείο ηδονής και, χορτασμένοι πια, τράβηξαν για πιο γήινες και λιγότερο απαιτητικές συγκινήσεις..»

Το βιβλίο της Πέρσας Κουμούτση  «Στους δρόμους του Καϊρου-Περίπατος με τον Ναγκίμπ Μαχφούζ» που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Ψυχογιός, είναι ένα διαφορετικό μυθιστόρημα, αφού τα βιωματικά στοιχεία που περιέχει, το καθιστούν κάτι περισσότερο από αληθινό.

Μέσα από αυτά, περιγράφει τη συνύπαρξή της με τον Νομπελίστα συγγραφέα Ναγκίμπ Μαχφούζ, καρμική σχεδόν, που ξεκινά από χαμόγελα, παιχνίδια και εικόνες της νεανικής ηλικίας, στην μικρή οδό Μουράτ του Καΐρου και διανθίζεται, μεστώνει στο χρόνο με την πνευματικότητα και το ύψος της αξίας του μεγάλου δάσκαλου μέσα από τον γραπτό λόγο, όταν παύει η επαφή με τις εικόνες. Η Πέρσα Κουμούτση, στην Ελλάδα πλέον, σε μια ανεξάντλητη ακολουθία ετών, έχει μεταφράσει σχεδόν το σύνολο των δεκάδων βιβλίων του έργου του, μπαίνοντας ολοένα και βαθύτερα στη σκέψη και την ψυχή του.

Ένας περίπατος όπως δηλώνει και ο τίτλος, ένα πέρασμα στο χρόνο, που αρχίζει κάπου εκεί στο Κάιρο που τραβά κι ο δρόμος για τις πυραμίδες, εκεί που ο λίβας της ερήμου φέρνει σκόνη αφρικάνικη αλλά ταυτόχρονα κολλά και μπαίνει μέσα σου σαν μόνιμη συντροφιά που δεν σε αποχωρίζεται ποτέ.

«Κάποιοι άνθρωποι δεν αποχωρούν, δεν φεύγουν ποτέ από κοντά μας. Επιμένουν να ανασαίνουν στη ζωή μας είτε ως θύμηση, ως σκέψη, είτε ακόμα ως ενεργή και ζώσα ύπαρξη στο υποσυνείδητό μας..»

Στο βιβλίο η Πέρσα Κουμούτση ανθολογεί τον μεγάλο συγγραφέα ανασύροντας στοχαστικές αναλύσεις μέσα από το μεγάλο έργο του, αυτά που τον έκαναν τόσο αγαπητό, για την κοινωνική δικαιοσύνη, τις πανανθρώπινες αξίες, τη διαλλακτικότητα, την ετερότητα και τα συναντά να κάνουν παρουσία και στη δική της καθημερινότητα.

Στο δεύτερο κομμάτι του βιβλίου γυναίκα πια κάνει την «επιστροφή» κι επισκέπτεται τους ίδιους τόπους που μεγάλωσε αλλά πλέον κυριαρχεί η ματιά της πένας του, τα μέρη που σημειώνει στα βιβλία του αποτελούν πλέον για τη συγγραφέα νέα μέρη που με το στίγμα της γραφής του, τους αποδώθηκε άλλη αίγλη, άλλη αίσθηση στα μάτια της. Όταν τον συνάντησε σε μεγάλη ηλικία ανάμεσα σε πολύ κόσμο το φευγαλέο ερώτημά της «Δάσκαλε με θυμάσαι;» έφερε την αύρα του τόπου και της ερήμου για απάντηση, το ταξίδεμα του νου είναι τόσο επιβλητικό που μας πηγαίνει σε άλλα μονοπάτια μακρύτερα από μια ματιά κι από μια λέξη.

Η Πέρσα Κουμούτση, για την Αίγυπτο τον τόπο που μεγάλωσε κι όσα τον περιβάλλουν, σε μια φράση τα περικλείει όλα κι αυτή απο-μένει: «Πώς να ξεχάσεις ό,τι αγαπάς;»

ΥΓ. Σε πλάγια γραφή φράσεις από το βιβλίο.

Βασίλης Πουλημενάκος

 

 

 

Ένα e-book, ένα αγαλματάκι κι ένα audiobook

Η Νεράιδα της Μάνης, αφήγημα, Οκτώβριος 2013
Συγγραφέας: Βασίλης Πουλημενάκος
Εκδόσεις Σαϊτα
Ζωγραφιά εξωφύλλου: Στεφανία Βελδεμίρη
Επιμέλεια, Διορθώσεις, Σελιδοποίηση, Σύνθεση εξωφύλλου: Ηρακλής Λαμπαδαρίου

–

Aφήγηση: Δήμητρα Τάμπαση, ηθοποιός, ραδιοφ. παραγωγός
Kείμενο: Βασίλης Πουλημενάκος
Μουσική: zero-project
Ιούλιος 2012

Η Νεράιδα της Μάνης, 2014
Κωνσταντίνος Παπαεμμανουήλ
Κατασκευή από πηλό, πέτρα και ακρυλικό χρώμα,
14 x 12,5 x 9 εκ.
The Fairy of Mani, 2014
Construction of clay, rock and acrylic color,
14 x 12,5 x 9 cm

 

Η «Δαντέλα από τον Λίγηρα» στις σελίδες του Bonus Mall mag

Δαντέλα από τον Λίγηρα

(Αναδημοσίευση από το Bonus Mall mag)

Toυ Βασίλη Πουλημενάκου

Πριν ξεκινήσει αυτή την πτήση με τη Σαΐτα, η «Δαντέλα από τον Λίγηρα» δεν ήταν τίποτα περισσότερο από μια σταγόνα στο ομώνυμο ποτάμι της δυτικής Γαλλίας και από έναν ήχο της σιωπηλής πόλης της Μεδίνας στη Μάλτα. Από τις πρώτες γραμμές  η ηρωΐδα, η Amandine, ντύθηκε με τον ρομαντισμό της εποχής της Αναγέννησης κάτω από τη βυσσινιά της μπέρτα, αλλά γρήγορα ξέφυγε όπως συμβαίνει συνήθως στις περιπτώσεις των νεαρών κοριτσιών. Κι έφυγε κλεφτά με τη γαλέρα του Di Angelo για τα βάθη της Ανατολής όπου έμελε να ζήσει τον πρώτο της έρωτα διανθισμένο με ανατολίτικο αισθησιασμό σε όλο του το μεγαλείο.

Ένα πάντρεμα είναι το βιβλίο πάνω στις ανθρώπινες σχέσεις αλλά και στους τύπους των πολιτισμών της Δύσης με την Ανατολή. Μια γέφυρα. Αν και διαδραματίζεται χρονικά στο 1590 με τις τόσες αντιθέσεις, διαμάχες και διαφορετικές νοοτροπίες, στην πορεία λειαίνουν οι γωνίες και τα χαρακτηριστικά όλων γίνονται οικεία, σα να πρόκειται για ανθρώπους και καταστάσεις της διπλανής μας πόρτας.

Και γύρω απ’ όλα και μέσα η αγάπη. Αυτό το προαιώνιο αμάρτημα ή ευλογία, αυτό που ούτε ξέρει ούτε θέλει να κρίνει, απλά όταν έρχεται, αφήνεσαι να ταξιδεύεις κι όπου βγει. Για τόσο, όσο. Όπως καταλήγει και το βιβλίο:

«..Στην αγάπη τίποτα δεν απαιτείται. Και τίποτα δεν χαρίζεται. Πολλές φορές το τίμημα της αγάπης είναι βαρύ σαν αλγέρικο σπαθί κι ακριβό όσο μια δαντέλα από το Λίγηρα…»

Είχα τη χαρά αυτή τη νουβέλα να την «απελευθερώσω» στους αναγνώστες και στον απέραντο ουρανό του διαδικτύου μέσα από τις φιλόξενες Εκδόσεις Σαΐτα, με την επιμέλεια και φιλολογική φροντίδα τους δημιουργού τους Ηρακλή Λαμπαδαρίου. Στην πτήση συνταξιδεύουμε με τον Κωνσταντίνο Παπαεμμανουήλ που έχει φιλοτεχνήσει τα υπέροχα έργα με τις γαλέρες στα εξώφυλλα. Και τους δύο ευχαριστώ από καρδιάς για τη συνεργασία. Με τις Εκδόσεις Σαΐτα έχουν κυκλοφορήσει πρόσφατα και δύο μανιάτικα αφηγήματά μου με ξεχωριστό σκεπτικό το καθένα: «Η Νεράιδα της Μάνης» και «Η σύγκρια».

 

Μπορείτε να δείτε το παραπάνω άρθρο στη σελίδα 88 του περιοδικού Bonus Mall Mag (Τεύχος 21, Δεκέμβριος 2013) και να διαβάσετε κι άλλα ενδιαφέροντα άρθρα,  πατώντας εδώ.

ΥΓ. Τη νουβέλα «Δαντέλα από τον Λίγηρα» μπορείτε να κατεβάσετε και να διαβάσετε ελεύθερα από τη σελίδα των Εκδόσεων Σαΐτα εδώ.

 

Δαντέλα από τον Λίγηρα

Δαντέλα από τον Λίγηρα

‘Ενα ταξίδι σε λέξεις από τη Δύση στην Ανατολή στα χρόνια της Αναγέννησης..

«…Στην αγάπη τίποτα δεν απαιτείται. Και τίποτα δεν χαρίζεται. Πολλές φορές το τίμημα της αγάπης είναι βαρύ σαν αλγέρικο σπαθί κι ακριβό όσο μια δαντέλα από το Λίγηρα…»

Τίτλος:Δαντέλα από τον Λίγηρα (νουβέλα σε e-book 48 σελίδων)

Συγγραφέας: Βασίλης Πουλημενάκος
Εκδόσεις Σαΐτα

Συντελεστές:
Έργα εξώφυλλου-οπισθόφυλλου: Κωνσταντίνος Παπαεμμανουήλ
Επιμέλεια, Διορθώσεις, Σύνθεση εξωφύλλου, Σελιδοποίηση: Ηρακλής Λαμπαδαρίου

Κατεβάστε το δωρεάν από τη διεύθυνση: http://www.saitapublications.gr/2013/11/ebook.61.html

Και σαν application Android για smartphone μπορεί να διαβάσετε το βιβλίο εδώ μια εφαρμογή που ανέπτυξε ο Αντώνης Πανώρης. Το συγκεκριμένο βιβλίο, όπως και όλα τα βιβλία των Εκδόσεων Σαΐτα, ταξιδεύει ελεύθερα στο Διαδίκτυο με άδεια Creative Commons

Δαντέλα από τον Λίγηρα- Οπισθόφυλλο

Τα έργα στα εξώφυλλα με τους θαλάσσιους γίγαντες και τη ναυμαχία είναι του Κωνσταντίνου Παπαεμμανουήλ που ευχαριστώ θερμά για τη συνύπαρξη, όπως και τον Ηρακλή Λαμπαδαρίου και τις Εκδόσεις Σαΐτα για την σαϊτοπτήση που βρήκε για άλλη μια φορά τα φώτα του διαδρόμου.

Από την ανάρτηση του Ηρ. Λαμπαδαρίου για το βιβλίο: «Κεντρικό θέμα της νουβέλας «Δαντέλα από τον Λίγηρα» του Βασίλη Πουλημενάκου, η αγάπη. Βρίσκεται πλαισιωμένη από ένα μεθυστικό άρωμα της ανατολής και τη νοσταλγία της δύσης, προσκαλώντας σας σ’ ένα ταξίδι αισθήσεων και λέξεων. Καλή ανάγνωση!»

Στο εξώφυλλο εικονίζεται το έργο του Κωνσταντίνου Παπαεμμανουήλ: Οι θαλάσσιοι γίγαντες του 18ου αιώνα, 2012 Ακρυλικό σε πήλινο πιάτο, με διάμετρο 32 εκ.

Και στο οπισθόφυλλο το έργο του:
Ναυμαχία ανάμεσα σε αγγλικό και ολλανδικό πλοίο, 2012 Ακρυλικό σε μουσαμά με κολάζ (ξύλο, χαρτί, αλουμινόχαρτο, χαρτόνι, σπάγκος), 240 x 190 εκ. (και βάθος 70 εκ.)

 

Κάνοντας πτήσεις με μια Σαΐτα

Το κείμενο δημοσίευτηκε στο σάιτ των εκδόσεων Σαΐτα στις 25/10/2013.

 

«…κι όπως θα στάζουν τα φεγγάρια στο νερό

θα κλέψω χρώμα και θα φτιάξω ουρανό

για να πετάξω μ’ ένα χάρτινο φτερό

μαζί με σένα…»

Άκουγα τους στίχους του Σταύρου Σταύρου στο τραγούδι του Γιάννη Κότσιρα «Για σένα» και σκεφτόμουν πόσο όμορφο θα ήταν να μπορούσαν να πετάξουν και τα γραπτά σαν όνειρα, τόσο απλά και τόσο αέρινα σαν ένα χάρτινο φτερό, φτάνοντας ψηλά στον ουρανό χωρίς να περνάνε από άλλες σκέψεις και παραμέτρους.

Τότε θυμήθηκα ότι κάπου είδα ένα site, είχε μια σαΐτα για σήμα, σαν αυτές που πετάγαμε παιδιά στο δάσκαλο ή τις βάφαμε, φτιάχναμε περίτεχνα τάχα την ουρά τους και τις στέλναμε να ταξιδέψουν και να φύγουν μακριά, απλά για να ταξιδέψουν.

Μπήκα με λαχτάρα στη Σαΐτα και όταν άνοιξα το πρώτο βιβλίο με πλημμύρισε ένα κύμα από χαμόγελα και παιδικές ψυχές, από παραμύθια πολύχρωμα με εικόνες και περιγραφές, με υλικά το συναίσθημα και την ελπίδα, αντίκρισα ένα κόσμο ολόκληρο που με ταξίδεψε σε όλη την Ελλάδα και πιο πέρα ακόμα. Είδα την κατάθεση ψυχής του-της συγγραφέα να γίνεται κτήμα του φίλου πλέον εκδότη Ηρακλή Λαμπαδαρίου και εκείνος να συνεχίζει σαν γαϊτανάκι δημιουργικό το παιχνίδι της απογείωσης βαδίζοντας στα ίδια χνάρια.

Με χαρά διαπίστωσα ότι θα μπορούσαν και γραπτά για μεγαλύτερους να συμμετάσχουν σε αυτές τις πτήσεις και εντόπισα πολλές και ενδιαφέρουσες συμμετοχές -συγγραφικές καταθέσεις.

Έτσι βρέθηκα κι εγώ ανάμεσα σε παιδιά και σε μεγάλους, πετώντας σαν σαΐτες στον ουρανό, δύο δικά μου αφηγήματα, τη «Νεράιδα της Μάνης» και τη «Σύγκρια» που έγραψα με κέντρο την αγαπημένη μου Μάνη, τον τόπο των γονιών μου, αλλά και το μέρος που έζησα αμέτρητα καλοκαίρια πιάνοντας τον παλμό των ανθρώπων και την αίσθηση της ιστορίας που κρύβει η σκληρή γη.

Η «Νεράιδα της Μάνης» είναι ένα αφήγημα που αναπτύσσει τις ανάσες και τις μυρωδιές του τόπου, τις εικόνες και τα χρώματα που ο ήλιος της Μάνης αντανακλά στα συναισθήματα και τα πρόσωπα των ανθρώπων, τα μαγεύει και τα κάνει πιο οικεία και πιο παραμυθένια. Δεν είναι τυχαίο που μια νεράιδα υπάρχει σε κάθε σπίτι μανιάτικο και το ερώτημα για το αν υπάρχει ή όχι Νεράιδα της Μάνης καλά κρατεί σαν θρύλος από αιώνες.

Η «Σύγκρια» όμως δεν είναι ένας θρύλος που έγινε αφήγημα, ήταν μια εντελώς πραγματική κατάσταση, μια ανάγκη, όταν το χρέος, στα παλιότερα βέβαια χρόνια, υπερέβαινε κάθε οικογενεική και θρησκευτική παραδοχή. Νόμος άγραφος επέτρεπε την ιδιότυπη εγκατάσταση μιας σύγκριας σε ένα σπίτι, γιατί στην αδούλωτη χώρα της Μάνης υπήρχαν κι αυτοί. Η ιστορία εκτυλίσσεται στο 1870 και συνοδεύεται από λεξικό για μερικές δύσκολες λέξεις.

Ευχαριστώ θερμά τις εκδόσεις Σαΐτα, τον Ηρακλή Λαμπαδαρίου και τους υπεύθυνους αξιολόγησης για την εκτίμηση στα δυο διαφορετικής υφής μανιάτικα αφηγήματά μου. Επίσης πολλά ευχαριστώ στην Στεφανία Βελδεμίρη και μπράβο για την ζωγραφιά που στόλισε το εξώφυλλο της Νεράιδας της Μάνης και ομόρφυνε με την εικόνα της την ιστορία. Καλή συνέχεια σε όλους και στη Σαϊτα ευχές για πολλές απελευθερώσεις. Τα όνειρα εκεί πάνω ζουν, ελεύθερα.

Bασίλης Πουλημενάκος

ΥΓ. Τα δύο αφηγήματα κυκλοφόρησαν ελεύθερα σε e-book από τις εκδόσεις Σαΐτα, τον Οκτώβριο 2013.

 

Ο Πουλημενάκος

Μια ιστορία λαογραφική από την μακριά και πλούσια παράδοση της Μάνης από το βιβλίο του Γιάννη Μανιατέα “Παραμύθια, Μύθοι και Θρύλοι της Μάνης”, εκδόσεις Αδούλωτη Μάνη, κείμενο γραμμένο με τη μανιάτικη ντοπιολαλιά.

Ο Πουλημενάκος

Εκάθοντα στο Γύθειο, στην προκυμαία, μία παρέα και πίνασι ούζο με αχταποδάκι. Τον ένανε από την παρέα τον ελέασι Πουλημενάκο. “Πώς σου βγήκε, ρε Αριστείδη, τέτοιοδα όνομα;” τον αρώτησε ένας από κείνους που κάθοντα στο τραπέζι, για να ντονε κάνει χάζι. “Σε πουλήσασι καψερέ;” Γελάσασι όλοι με το χωρατό. Κείνος δεν ήξερε τι να πει. “Μήπως ηξέρω τι μ’ εκάμασι μαθές;” Στην παρέα ήτονε κι ένας από κείνους που γράφουσι βιβλία για τη Μάνη και τους Μανιάτες και τ’ άκουσε. “Να σας επώ εγώ κορώνες μου” τους είπε.

Τα παλιά τα χρόνια, λέει, σε μια φαμίλια πεθαίνασι όλα τα παιδία, που γένναε η κυρά. Άλλα τα γένναε ξερά και άλλα τα γένναε και σε λίγο πεθαίνασι. “Αμάν! είπασι οι γονέοι, εκάημεν! Τι θα γενούμε τώρα δίχως παιδία”. Γεννήθηκε μία φορά, μετά ‘πό λίγον καιρό, ένα άλλο παιδί. “Τώρα τι θα κάμομε”, είπασι, θα μας πεθάνει και τούτο! Τι σκέφτηκαν λοιπόν για να σταματήσουνε το κακό. “Επειδής, λέει μπορεί να φταίει η κατσιποδιά της φαμίλιας μας και του σπιτιού μας, να κάνουμε ότι πουλάμε το παιδί μας σε άλλονε για να ξεφορτωθεί τη γρουσουζία μας και να ζήσει εούτο”.

Το πήρασι λοιπόν, εβγήκασι στο δρόμο και, τάχατες, το πουλήσασι στους περαστικούς. Αυτό το πράγμα σιγά σιγά έγινε ένθιμο. Όντες λοιπόν πεθαίνασι ένα-δυο νεογέννητα στην αρχή και γεννιότανε ένα νέο παιδί, το ‘παιρνε η μαμή, μία θεία του ή κάποιος άλλος, το πάαινε σ’ ένα τριδρόμι και παράσταινε πως το πουλάει. Καθότουνα κι έλεε: “Ένα παιδί πουλώ! Ένα παιδί πουλώ!” Τότε κάποιος περαστικός έδινε λίγο στάρι, λίγο μπαμπάκι, κούκλα, ό,τι άλλο είχε, λίγα λεφτά και έκανε ότι τ’ αγόραζε. Το ‘παιρνε και το ματαπήγαινε στη μάνα του. Έτσα ενομίζασι ότι εδιώχνασι την κακοτυχία και δεν θα πέθαινε και κείνο.

Άλλη φορά έκανε τα στραβά μάτια η μάνα και μια συγγένισσά της πήγαινε, τάχατες, και της έκλεβε το παιδί και πάλι έβγαινε και το πούλαε στο δρόμο. Πήγαινε η μάνα του και το “αγόραζε”. Το παιδάκι το λέγανε “Πούλο” ή “Πουλημένο” και καμιά φορά “Αγοραστό”. Από αυτό βγήκε το παράνομά σου “Πουλημενάκος”. Στην έξω Μάνη τους λένε “Πουλημενέους”. Το συνήθειο αυτό κρατάει μπρος από οχτακόσα χρόνια.

“Τι λες μωρέ!” του είπε ο Πουλημενάκος. “Έτσι είναι;”
“Έτσι, του λέει εκείνος, όπως τ’ ακούεις”.

Γιάννης Μανιατέας

(στη φωτό οι Δολοί της Έξω Μάνης σε χαλκογραφία του 1830, B. de saint Vincent)